W dziedzinie metrologii, czyli nauki zajmującej się pomiarami, funkcjonuje istotny podział wag na różne klasy dokładności. Wypracowane profile odzwierciedlają różnice w precyzji pomiarów oraz dostosowanie wag do różnych warunków użytkowania. Każda klasa dokładności ma swoje szczegółowe normy, które precyzyjnie określają graniczne błędy dopuszczalne. Jakie są zatem dokładności wag?
Klasa dokładności wag jest w naszym kraju dokładnie określona. Zajmuje się tym PKN, który jest krajową organizacją standaryzacyjną w Polsce. Normy polskie, takie jak PN-EN 45501, stanowią konkretne wytyczne dotyczące wag i normy te obejmują kwestie takie jak:
- Klasy dokładności i ich opis.
- Metody kalibracji i testowania wag.
- Wymagania dotyczące etykietowania i dokumentacji.
- Procedury dotyczące legalizacji i certyfikacji.
Cztery podstawowe klasy wag
Dokładność wagi Axis zależy od klasy, do której dana waga należy. Każda klasa dokładności ma swoje własne granice tolerancji błędu, określone zgodnie z normami branżowymi.
Klasa specjalna I – precyzja w laboratoriach
Wagi należące do klasy specjalnej, takie jak waga analityczna, są przeznaczone do bardzo precyzyjnych pomiarów takich, jakie wykonuje się w laboratoriach. Charakteryzują się minimalnymi błędami pomiarowymi, co umożliwia uzyskanie wyników o najwyższej dokładności.
Klasa wysoka II – dokładność w różnych warunkach
Wagi klasy wysokiej należą do grupy precyzyjnych, ale są bardziej wszechstronne w zastosowaniach niż wagi klasy specjalnej. Są one wykorzystywane m.in. w laboratoriach przemysłowych, gdzie wymagania dotyczące dokładności są bardzo wysokie, warunki ważenia mogą być zmienne.
Klasa Średnia III – przemysłowy użytek ogólny
Wagi klasy średniej są przeznaczone do powszechnego użytku w przemyśle, gdyż zapewniają wystarczającą dokładność dla większości zastosowań przemysłowych, jednak nie osiągają takiej precyzji pomiarów jak wagi klas I i II.
Klasa zwykła IV – standardowe warunki przemysłowe
Wagi należące do klasy zwykłej są bardziej tolerancyjne na błędy niż wagi z innych klas. Projektowane są do standardowego użytku w warunkach przemysłowych, gdzie bardzo wysoka precyzja nie jest niezbędna, a bardziej istotna jest trwałość i odporność na warunki środowiskowe i uszczerbki mechaniczne.
Dokładność wagi – graniczne błędy i ich kontrola
Dokładność wagi, niezależnie od klasy, jest precyzyjnie określana przez graniczne błędy. Te błędy stanowią zakres tolerancji, który musi być spełniony zarówno podczas legalizacji, jak i w trakcie normalnego użytkowania wagi. Graniczne błędy uwzględniają różnorodne czynniki, takie jak niepewność pomiaru, wpływy środowiskowe czy zmiany temperatury.
Wraz ze wzrostem masy, klasy te mają różne dopuszczalne błędy, wyrażone jako pewien procent odchylenia od rzeczywistej masy (e). Wartości e odnoszą się do pewnego procentowego odchylenia od rzeczywistej masy. Na przykład, dla klasy I w zakresie 0≤50,0000≤m≤50,000 dopuszczalny błąd wynosi +/- 0.5% masy.
