Przede wszystkim biegunka jest charakterystyczną reakcją obronną naszego organizmu na różnego rodzaju szkodliwe czynniki, zwłaszcza toksyny. Wśród jej przyczyn należy wymienić: zakażenia wirusowe oraz bakteryjne, różne reakcje alergiczne na niektóre produkty oraz różnego rodzaju zatrucia pokarmowe, działanie uboczne leków a także innych substancji, nadużywanie alkoholu i spożywanie pokarmów oraz napojów zawierających pasożyty albo grzyby. Biegunka może pojawić się też w przypadku wystąpienia dużego stresu albo stanów lękowych.
Przebieg biegunki
Choć przyczyny wystąpienia biegunki mogą być przecież bardzo różne, zwykle ma ona jednak podobny przebieg niezależnie od etiologii wystąpienia. Ta dolegliwość charakteryzuje się:
- oddawaniem półpłynnego, płynnego albo wodnistego stolca minimum 4 razy na dobę,
- bólem żołądka oraz brzucha,
- ogólnym osłabieniem organizmu
- podwyższoną temperaturą całego ciała,,
- możliwością wystąpienia zemdleń, nudności i wymiotów,
- w kale może także pojawiać się krew, śluz albo ropa.
Biegunka może jednak trwać od kilku godzin, nawet do kilku tygodni. Jeśli utrzymuje się przed dłuższy czas, należy szybko i niezwłocznie udać się do lekarza.
Wyróżnia się głównie 3 zasadnicze rodzaje biegunki:
- biegunkę osmotyczną – przy jej trwaniu jelito nie wchłania odpowiedniej ilości wody, dlatego zwiększa się objętość stolca,
- biegunkę wydzielniczą – charakteryzuje się ona wydzielaniem do jelita soli, wody i innych substancji,
- biegunkę zapalną – wskutek tej choroby dochodzi do uszkodzenia nabłonka jelitowego.
Przyczyny
Przede wszystkim pojawienie się biegunki wskazuje na bakteryjne zakażenie układu pokarmowego. Pojawia się wtedy także podejrzenie takich schorzeń, jak np. nadwrażliwość jelit, czy też alergia pokarmowa lub zapalenie wrzodziejące jelita grubego, albo choroba Leśniowskiego-Crohna czy nadczynność tarczycy. Niektóre z wyżej wymienionych schorzeń są bardzo poważne, w związku z czym długo przeciągających się objawów biegunki nie wolno lekceważyć. Może się to bowiem źle skończyć.
Powikłania
Głównym powikłaniem biegunki jest odwodnienie organizmu występujące w wyniku wzmożonego wypróżniania. W tej sytuacji zagrożone są także jelita, ponieważ wzrasta ryzyko pojawienia się na przykład krwotocznego zapalenia w ich obrębie. Może pojawić się także toksyczne rozdęcie jelita grubego, niedrożność jelit, lub nawet zespół hemolityczno-mocznicowy, który niestety może powodować ostrą niewydolność nerek.
Profilaktyka
Niedopuszczenie do biegunki jest jednak stosunkowo trudne, zwłaszcza w przypadku osób z nadwrażliwością jelit. Z pewnością jednak pomocne okazuje się częste spożywanie pokarmów z pewnych źródeł, umytych oraz odpowiednio przygotowanych. W przypadku wystąpienia biegunki bardzo ważne jest jednak nawodnienie naszego organizmu dużą ilością płynów i uzupełnianie braków w gospodarce elektrolitowej, przede wszystkim sodem i potasem. Można też stosować doraźne środki przeciwbiegunkowe, dostępne bez recepty. Lepiej jest też unikać używek oraz oczywiście palenia tytoniu. Ważne, aby troszczyć się o higienę naszej jamy ustnej oraz stan uzębienia. Biegunce sprzyja niestety stres, dlatego nie wolno zapominać o odpoczynku oraz urlopie. Trzeba także utrzymywać prawidłową wagę ciała oraz jak najczęściej zażywać ruchu na świeżym powietrzu. Warto o tych zaleceniach pamiętać każdego dnia. I stosować je regularnie. Biegunki pochodzenia bakteryjnego są jednak spowodowane obecnością drobnoustrojów w przewodzie pokarmowym, czyli na przykład bakteriami Salmonelli, które są niestety chorobotwórcze dla człowieka i zwierząt, a ich nosicielami jest często ptactwo, bydło, konie, szczury i myszy.
Objawy biegunki
Początek biegunki jest zwykle nagły, ale może być poprzedzony gorączką, drgawkami, a czasami nawet utratą przytomności. Początkowo zazwyczaj wypróżnienia są obfite oraz wodniste (choroba jelita cienkiego), następnie skąpe, czasami zawierające śluz i krew. Wypróżnieniom w tym czasie towarzyszą także kurczowe bóle brzucha wraz z bolesnym parciem na stolec (jest to choroba jelita grubego) a także nagłą potrzebą oddania stolca – wodnistego albo nawet krwawego. Biegunkę po prostu leczy się przyjmując płyny, a także leki przeciwbakteryjne i stosując odpowiednią lekkostrwaną dietę. Często prowadzi się je w szpitalu. Jednakże zamiast leczyć biegunki, warto także pamiętać o zapobieganiu: myjmy ręce oraz dbajmy o higienę osobistą. Pamiętajmy także o tym, że po biegunce wywołanej przez bakterie Shigella może zwyczajnie dojść do powikłań, m.in. zespołu hemolityczno-mocznicowego, a także reaktywnego zapalenia stawów, cewki moczowej, spojówek oraz tęczówek. Lepiej więc zapobiegać niż leczyć. Niektóre z wyżej wymienionych schorzeń są bardzo poważne, w związku z czym długo przeciągających. Warto w takiej sytuacji udać się do lekarza specjalisty. W przeciwnym razie możemy się nabawić naprawdę poważnych dolegliwości.
