Ból w stawach to jedna z tych wszystkim znanych przypadlości, z którymi tak często zgłaszają się pacjenci do lekarzy. Co właściwie powoduje tę jakże pospolitą przypadłość? Najczęściej wynika ona z nieprawidłowości w samym stawie lub w strukturach otaczających go(tzw. okołostawowe) takich jak więzadła, ścięgna oraz kaletka maziowa. Najczęśćiej nie trwa on długo – do kilku dni, jednocześnie nie jest on widmem rychłego niebezpieczeństwa ze strony choroby czy innego poważniejszego schorzenia. Jednak jeżeli sytuacja jest odwrotna, a mianowicie bóle są stałe, chroniczne, nie dające o sobie zapomnieć, może być to zwiastun poważniejszych problemów, uszczerbku na zdrowiu, kalectwu, choroby.
Rodzaje i przyczyny bolu stawów
Ze względu na przyczyny wyrózniamy różne rodzaje bólów w stawach:
–Bóle powodowane przez czynnik niezapalny najczęściej ukazują się przez urazy mechaniczne lub nadmierne obciążenie swoich stawów lub struktur je otaczających. Jest efektem naturalnej aktywności fizycznej, otyłości, nadwagi lub uprawiania sportu, który mocno obciąża stawy(praktycznie każdy). Idealnym, wręcz książkowym przykładem jest ból w kolanie, a dokładniej stawu kolanowego, po przebiegnięciu, np. maratonu, lub stawu łokciowego po długim, wyczerpującym meczu tenisa;
–Bóle stawu powodowane czynnikiem zapalnym, które świadczą o stanie zapalnym, który wciąż się rozwija lub trwa w obrębie tkanek stawu i wokołostawowych. Najczęściej stan zapalny powodowany jest infekcja bakteryjną układu trwaiennego, moczowo-płciowego, rzadziej(ale wciąż występują takowe przypadki) układu wymiany gazowej. Im większe obciążenie genetyczne pod względem infekcji bakteryjnych wyżej wymienionych układów, tym(jak łatwo się domyślić) wyższe prawdopodobieństwo bólu powodowanego stanem zapalnym.
–Ból stawu o podłożu opartym na czynniku zwyrodnieniowym – jest bardzo często związany z poważnymi chorobami i występuje przede wszystkim u osób starszych, mimo to zdarzają się przypadki ludzi, którzy cierpią na takowe bóle, nie będąc w grupie podwyższonego ryzyka pod względem genetycznym, jak i również nie znajdując się w podeszłym wieku. Przyczyną choroby o podłożu zwyrodnieniowym są zaburzenia w chrząstce stawowej(ilość i jakość owej chrząstki), odpowiedzialnej między innymi za amortyzację ruchów stawu oraz „płynne i gładkie” przemieszczanie się struktur stawowych. Im dalej postępuje choroba, tym więcej można zauważyć ubytków i defektów w budowie kości pod chrząstką, torebce stawowej, więzadłach oraz ścięgnach. Jeśli zwyrdonienie będzie posuwało się dalej może nie tylko znacząco obniżyć komfort życia, ale również sprawić, że chory stanie się nieodwołalnie niepełnosprawny.
–Ból powodowany RZS(czyli Reumatoidalne Zapalenie Stawów), czyli przez przewlekłą chorobę, która atakuje zazwyczaj nasze kończyny górne(ręce) oraz stopy, ale nie zawsze – choroba może dotyczyć równeiż innych stawów. Do dziś nie znaleziono przyczyny RZS. Wiadomo jednak, że pewien czynnik doprowadza do stanu zapalnego błony maziowej, co jest równoznaczne ze spustoszeniem w prawie całym stawie i jego okolicah – niszczy chrząstke, wiązadła i ścięgna, budujące odpowiadający im staw. Efektów RZS nie da się odwrócić, a więc potrafi bardzo łatwo doprowadzić do trwałego kalectwa. Mimo to technika medyczna oraz farmaceutyka jest coraz bardziej rozwinięta i nie pozostaje całkowicie bezradna wzgledem Reumatoidalnego zapalenia stawów. Najczęściej realizuje się program rehabilitacyjny specjalnie stworzony dla pacjentów z RZS. Dodatkowo stosuje się kurację farmakologiczną, nie zawsze jednak jest ona skuteczna, wtedy pozostaje tylko i wyłącznie leczenie objawowe i łagodzenie bólu poprzez leki klasyczne oraz biologiczne(najnowsze zdobycze farmakologii medycznej). Sprawia to jednocześnie, że niektórzy pacjenci mogą wrócić do stosunkowo normalnego funkcjonowania(niektórzy pacjenci pozytywnie reagują na leki – nawet te klasyczne, jest ich jednak stosunkowo nie wiele) lub chociaż przestać odczuwać tak ogromnego bólu. Podsumowując życie z RZS stało się o wiele łatwiejsze.
Jak łagodzić ból w stawach?
Dlatego, że bóle w stawach są przeważnie powodowane przez choroby lub urazy oraz przeforsowania swoich faktycznych zdrowych możliwośći. Leczenie opiera się, więc na wyeliminowaniu przyczyny podstawowej. Dolegliwości bólowe stawów mijają na ogół wraz z ustąpieniem choroby podstawowej.
Dyskomfort spowodowany bólem stawów można łagodzić na kilka podstawowych sposobów. Najważniejsze działanie to odciążanie stawów i ograniczanie ich ruchomości, tak aby nie przyczyniać się do pogłębiania uszkodzeń. Pomocne są zimne okłady, które niwelują objawy zapalne stawów. Ból można także likwidować lekami przeciwbólowymi, zwracając szczególną uwagę na zalecane dawki.
Niezastąpione w takich sytuacjach stają się w łagodzeniu niezwykle frapujących objawów – fizjoterapia i rehabilitacja. Odpoweidnio wykonywane ćwiczenia wzmacniają na tyle mięśnie, by te mogły zacząć sobie zacząć „radzić” z uszkodzonymi, zniszczonymi stawami i strukturami je otaczające, tak by dany obszar mógł wrócić do stanu choć trochę przypominającego prawidłowy i zacząć funkcjonować w sposób również zbliżóny do normy.
