Wbrew powszechniej opinii niezwykle dobroczynne działanie cynku na skórę, włosy oraz paznokcie to nie jedyna rola, którą ten pierwiastek ma do odegrania. Warto więc, abyś wiedziała, na co doskonale wpływa cynk i poznała objawy jego niedoboru a także nadmiaru w Twoim organizmie.
Działanie cynku
- Cynk to metal, który w bardzo niewielkich ilościach jest jednak konieczny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pierwiastek ten o symbolu chemicznych Zn znajduje się właściwie we wszystkich komórkach ludzkiego ciała – okazuje się, że w Twoim organizmie jest od 2 do 3 gram cynku. Cynk odpowiada za prawidłowy proces podziału komórek, jest więc on szczególnie ważny w ciąży,co więcej cynk:
- pozwala prawidłowo odczuwać smaki oraz zapachy,
- odpowiada także za piękny wygląd skóry, włosów a także paznokci,
- reguluje obronność naszego organizmu,
- jest on także składnikiem wielu białek,
- uczestniczy m.in. w syntetyzowaniu białek, RNA oraz DNA,
- bierze czynny udział w stabilizacji układu kostnego oraz błon komórkowych,
- jest doskonałym przeciwutleniaczem,
- odtruwa po niepożądanym zatruciu metalami, np. kadmem czy też ołowiem,
- jest niezbędny dla małych dzieci i młodzieży do prawidłowego wzrostu oraz rozwoju płciowego,
- jest także jak najbardziej konieczny odpowiedniego funkcjonowania niektórych istotnych hormonów, na przykład insuliny.
Niedobór cynku w diecie
Wiesz już, że cynk odgrywa w Twoim ciele bardzo wiele istotnych ról. Jego niedobór, tak samo jak jednak przyjmowanie go w nadmiarze, może zwyczajnie zaburzyć prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. Jeśli jednak masz zbyt niski poziom cynku, Twój lekarz może zalecić przyjmowanie cynku w tabletkach. Taka suplementacja diety w tenże cenny pierwiastek jest bardzo istotna, ponieważ nieleczony niedobór cynku może doprowadzić do poważnych zaburzeń czyli:
- stanów zapalnych skóry oraz trudności z gojeniem się ran,
- zaburzeń odczuwania smaków oraz zapachów,
- zahamowania wzrostu a także rozwoju płciowego,
- obniżenia naszej odporności,
- zaburzeń w funkcjonowaniu układu nerwowego,
- nadmiernego wypadania włosów,
- nieprawidłowości w procesie adaptacji oka do widzenia w ciemności.
Przyczyn niedoboru cynku można upatrywać głównie w:
- zaburzeniach odżywiania oraz chorobach układu pokarmowego, takich jak celiakia,
- przyjmowaniu fitynianów, a także kwasu foliowego,oraz wapnia, żelaza a także miedzi w nadmiernych ilościach,
- rozległych oparzeniach,
- podeszłym wieku. Co ważne, analiza składu chemicznego wszelkich biopierwiastków u kobiet w okresie menopauzy wykazała, że w ich włosach (a więc także w całym organizmie) zawartość cynku niestety zmniejsza się wraz z wiekiem. Trzeba więc zadbać o prawidłową suplementację jeśli jesteśmy starsi.
Czym natomiast może grozić nadmiar cynku?
Chociaż za wysoki poziom cynku w organizmie oczywiście zdarza się bardzo rzadko, warto, abyś wiedziała, jakie są objawy tego nadmiaru. Jeżeli wchłanianie cynku jest za duże, to możesz:
- mieć niedokrwistość powodowaną niewłaściwą gospodarką pierwiastka miedzi (którą reguluje właśnie odpowiednią ilość cynku),
- albo podwyższyć sobie poziom złego cholesterolu (jest to frakcja LDL) we krwi, natomiast obniżyć dobrego (frakcja HDL).
Naturalne wchłaniacze cynku:
Aby więc zaspokoić zapotrzebowanie na cynk, na talerzu każdego dnia powinno znaleźć się około 6,8 mg tego właśnie pierwiastka. Okazuje się, że panowie mają tutaj niestety nieco większe potrzeby – bowiem ich codzienna dieta powinna zawierać aż 9 mg cynku. Oto kilka przykładowych produktów bardzo bogatych w Zn:
- wątroba cielęca (8,4 mg/100g) i wieprzowa (4,5 mg/100g),
- migdały (3,2 mg/100g),
- pestki dyni (7,5 mg/100g),
- ser ementaler tłusty (4,05 mg/100g),
- kakao (6,5 mg/100g),
- kasza gryczana (3,5 mg/100g),
- salami (3,2 mg/100g),