Zgaga to bardzo charakterystyczny zespół objawów występujący często w przypadku nadprodukcji kwasu żołądkowego. Powodem niepożądanej zgagi może być np. zbyt obfity posiłek. Ryzyko wystąpienia tej dolegliwości zwiększa także spożywanie produktów bardzo słodkich, kwaśnych albo głęboko przetworzonych. Zgaga przytrafia się też osobom otyłym oraz kobietom w ciąży.
Zgaga objawia się uczuciem palenia w przełyku oraz kwaśnym odbijaniem. Tego rodzaju dolegliwości bólowe mogą wystąpić też za mostkiem oraz w nadbrzuszu. Nierzadko różne treści żołądkowe cofają się do przełyku. Choć refluks jest jednak zjawiskiem całkowicie normalnym, przybiera on często nieprawidłową postać, jeżeli pojawia się po każdym posiłku. Warto jest więc zwrócić uwagę na potrawy oraz produkty, które mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia takich objawów. Są to: alkohol, ale także herbata, kawa, napoje gazowane, oraz tłuste i pikantne dania, ciasto drożdżowe, ciężkie orzechy ziemne, niektóre owoce oraz soki.
Dlaczego zgaga często występuje?
Częste występowanie zgagi może jednoznacznie wskazywać na:
- wzmożone wytwarzanie kwasu żołądkowego,
- patologię całej motoryki przełyku,
- przepuklinę rozworu przełykowego,
- nazbyt wysokie ciśnienie w naszej jamie brzusznej,
- zaburzenia oczyszczania przełyku a także inne patologie zlokalizowane w tejże okolicy,
- zaburzenia związane z opróżnianiem jedzenia z żołądka,
- uszkodzenia powodujące nieprawidłowe działanie całego mechanizmu przeciwdziałającego cofaniu się pokarmów.
Powikłania występujące po zgadze:
Nawracające często zgagi mogą wyrządzić poważne szkody w ludzkim organizmie. Dlatego, że błona śluzowa naszego żołądka jest odporna na działanie kwasów żołądkowych, pozostałe narządy już jednak nie. Zatem w sytuacji, kiedy to kwasy cofają się aż do przełyku, łatwo niestety dochodzi do zapalenia jego ścian. Początkowo może w takiej sytuacji wystąpić opuchlizna i zaczerwienienie. Na dalszym etapie na całej powierzchni błony śluzowej powstają bolesne nadżerki, które często są pierwszym stadium wrzodów przełyku. Dochodzi także do zwężenia światła przełyku, co niestety utrudnia spożywanie posiłków. Choć tkanka w naszym przełyku regeneruje się sama, częste stany objawowe mogą powodować trwałe uszkodzenia.
Jak unikać zgagi?
Najlepszym sposobem leczenia zgagi jest, oczywiście, zapobieganie czyli profilaktyka. Polega ona zwłaszcza na zmianie niektórych dotychczasowych nawyków. Zaleca się wprowadzenie zrównoważonej diety i odpowiedniego stylu życia. Przede wszystkim należy mocno ograniczyć obfite posiłki, powinno się jeść po prostu częściej, ale mniej. Nie można także najadać się przed snem, ostatnie danie należy spożyć co najmniej 2 godziny przed pójściem do łóżka. Warto jest unikać także niektórych produktów, które zwyczajnie charakteryzują się dużą zawartością tłuszczy albo cukrów. Pomocne jest także stosowanie środków farmakologicznych, które zobojętniających kwasy żołądkowe. Preparaty te są już dostępne bez recepty, z reguły działają także szybko oraz skutecznie. Po zjedzeniu posiłku zaleca się także wyjście na spacer, co dodatkowo wspomaga nasze trawienie. Czynnikiem sprzyjającym występowaniu zgagi jest też palenie i przebywanie w pozycji leżącej bezpośrednio po posiłku. W skrajnych przypadkach niezbędny też może okazać się zabieg chirurgiczny.
Najlepsze leki na zgagę
Inhibitory pompy protonowej czyli takie substancje jak (omeprazol, lanzoprazol, pantoprazol a także ezomeprazol i rabeprazol) obecnie są odpowiednimi lekami najsilniej blokującymi wydzielanie soku żołądkowego. Tak jak ich sama nazwa mówi, działają one bezpośrednio na naszą pompę protonową, czyli na enzym – ATPazę, zależną od tak zwanego jonu potasowego i wodorowego, obecną w naszych komórkach okładzinowych oraz stanowiącą podstawę produkcji kwaśnego soku żołądkowego. Leki te blokują pompę protonową nieodwracalnie, dlatego więc wznowienie wytwarzania kwasu solnego następuje dopiero po wytworzeniu nowego enzymu – czyli po około 24 godzinach. IPP mogą jednak powodować interakcje z różnymi innymi lekami, ponieważ wywierają one wpływ na ich metabolizm wątrobowy a także zmieniają ich wchłanianie. Stosowanie właśnie inhibitorów pompy protonowej podczas zwyczajnej terapii lekami przeciwpłytkowymi zmniejsza także ryzyko krwawień z naszego przewodu pokarmowego. Leki z tejże grupy należy stosować zazwyczaj rano przed śniadaniem – wiąże się to z faktem, iż przy długotrwałym głodzeniu nasza ilość enzymu (pompy protonowej) jest największa. Takie więc stosowanie umożliwia najskuteczniejsze jej zablokowanie. Pamiętajmy o tym, że przyczyną zgagi jest cofanie się kwaśnego soku żołądkowego (inaczej zarzucanie albo refluks) z żołądka do naszego przełyku wbrew perystaltyce. Dolegliwości tego rodzaju odczuwane są najczęściej za mostkiem, ale także w nadbrzuszu. Natomiast w skrajnej postaci mocne pieczenie może promieniować aż do szyi, gardła, krtani, a także kąta żuchwy, a nawet wszystkich bocznych części klatki piersiowej.
