Płacenie zobowiązań podatkowych jest obowiązkiem każdego podatnika. Podatki są ważnym elementem budżetu i dzięki tym daninom państwo może funkcjonować. Nic więc dziwnego, że organy powołane do ściągania tych należności, mają na celu powiększanie przychodów z tytułu podatku. Podatnikom z drugiej strony, zależy jednak na jak najmniejszej partycypacji w utrzymywaniu Państwa. Ustawodawca przewidział, że pomimo takich samych przychodów czy dochodów, różne podmioty mogą znajdować się w różnej sytuacji finansowej, czy faktycznej. Dlatego poza zasadami ogólnymi, wskazującymi obowiązek płacenia podatków, wprowadził legalne sposoby na zmniejszanie tych zobowiązań. Są to tak zwane zwolnienia i ulgi podatkowe.
Zwolnienia i ulgi podatkowe – jak to działa
Ulga podatkowa i zwolnienia sa dostępne dla wszystkich podatników. Oznacza to w uproszczeniu, że nie są one z zasady udzielane indywidualnie. Ustawodawca określił jednak w jakich sytuacjach oraz po spełnieniu jakich warunków i kryteriów, podatnik może legalnie obniżyć swoje zobowiązania podatkowe. Przewidziane przez przepisy ulgi i zwolnienia są więc odzwierciedleniem woli ustawodawcy – pośrednio wskazują co stara się wspierać i komu pomagać. Cele poszczególnych ulg podatkowych widać już po ich grupie docelowej oraz limitach stosowania. W każdym przypadku warto pamiętać, że skorzystanie z ulgi czy zwolnienia jest prawem podatnika, nie zaś jego obowiązkiem. W praktyce więc, aby prawidłowo wykorzystać swoje uprzywilejowanie, podatnik musi odpowiednio zawnioskować do urzędu (np. zaznaczając odpowiednie elementy w formularzu, lub podając konkretne dane).
Zwolnienia i ulgi podatkowe – najpopularniejsze kategorie
W pierwszej kolejności warto zauważyć, że ulgi i odliczenia zostały podzielone na dwie główne grupy. Pierwsza z nich, pozwala na odliczenie danej kwoty od dochodu podatnika i przez to w konsekwencji wpływa na zmniejszenie zobowiązania podatkowego. W tym miejscu do odliczeń należy zaliczyć kategorie: IKZE konto emerytalne, ulgę na badanie i rozwój, składkę ZUS, zwrot nienależnych świadczeń, ulgę na leki, ulgę na sprzęt rehabilitacyjny, ulgę na samochód, darowizny na cele kościelne, darowizny na organizacje społeczne, ulgi dla krwiodawców, ulgę na Internet.
Druga grupa to elementy, które podatnik może odliczyć bezpośrednio od podatku. Do niej zaliczono trzy podstawowe ulgi: składki zdrowotne wskazane na deklaracji, z założenia do 7,75%; ulgę prorodzinną, czyli ulgę na dzieci, której wysokość zależna jest od ilości posiadanych dzieci oraz tak zwaną ulgę abolicyjną, czyli ulgę za pracę za granicą, mogąca wspierać osoby powracające do kraju.
Podsumowanie i rekomendacje
Jeżeli podatnik spełnia wymogi i kryteria do skorzystania z ulgi podatkowej, to może to zrobić. Powinien jednak pamiętać, aby posiadać odpowiednie dowody świadczące o tym, że miał prawo do ulgi czy zwolnienia. Organy podatkowe w większości przypadków nie zażądają od razu dowodów, potwierdzających prawo do skorzystania z ulgi. Mogą tego jednak dokonać. Dlatego, dobrą praktyką jest więc przechowywanie dokumentów źródłowych (czy dowodów), razem z wypełnioną deklaracją podatkową. To umożliwi, w odpowiednim momencie, szybkie znalezienie odpowiednich informacji, bez narażania się na negatywne konsekwencje prawne, które mogą mieć miejsce, w przypadku nieuprawionego skorzystania z ulgi.
